Album z negatywami 105 fotografii dr. Stanisława Oleszy

Album z negatywami zawierający 105 fotografii, które przedstawiają rodziny: Mariana Kobylińskiego i dr. Stanisława Oleszy – przedstawicieli zgierskiej inteligencji okresu 20-lecia międzywojennego, to w kwietniu obiekt miesiąca Muzeum Miasta Zgierza.

Przekazany materiał to zestaw negatywów monochromatycznych z aparatu średnioformatowego, naświetlającego obrazek 6×6 cm. Zostały one wykonane najprawdopodobniej lustrzanką dwuobiektywową. Błony fotograficzne nie są sygnowane nazwą producenta, brakuje również perforacji, co wskazuje na brak mechanizmu przesuwu filmu w aparacie, z którego skorzystano do wykonania fotografii.

Album

95 negatywów znajduje się w albumie z tektury i zielonej sztucznej skóry. Okładka i strony są nitowane, przegródki wykonane z papieru pergaminowego. Album ma wymiary 9,5 na 7,5 na 4 cm, na grzbiecie znajduje się napis Filmothek (oznaczenia producenta), pole opisu z wpisaną ręcznie datą 1941 oraz D.R.W.Z. – Deutsches Registriertes Warenzeichen (Niemiecki Urząd Rejestracyjny/Patentowy). Dodatkowo album posiada dopasowane do niego tekturowe opakowanie, również oklejone zieloną sztuczną skórą. Na początku albumu znajduje się 10 stron indeksowych z zapiskami odręcznymi. Opisują one kolejne pojedyncze fotografie oraz całe grupy zdjęć, znajdujących się w albumie. Na każdej przegródce ręcznie wykonano zapiski dotyczące nastaw aparatu, przy jakich wykonano fotografię znajdującą się w środku. Dodatkowo w albumie znajduje się koperta pergaminowa na negatywy z 10 błonami, również o wymiarze 6 x 6 cm.

Negatywy

Fotografie pochodzą ze zbiorów dr. Stanisława Oleszy. Większość została wykonana przez niego lub jego rodzinę i przyjaciół. Wykonano je najprawdopodobniej już w okresie II wojny światowej – wskazuje na to data na grzbiecie albumu, jednak brak jest innego potwierdzenia tej informacji. Wówczas posiadanie aparatów fotograficznych przez Polaków było zakazane. Data może być również rokiem wywołania negatywów, które zostały wykonane wcześniej – nie można tego wykluczyć. Negatywy znajdujące się w albumie można podzielić na 5 grup: fotografia dokumentacyjna, pokazująca unikatowe sceny z gabinetu ginekologicznego dr. Oleszy, jednego z pierwszych w Zgierzu, w którym znajdowało się bogate wyposażenie; fotografie portretowe, przedstawiające rodzinę i przyjaciół doktora; sceny rodzajowe z uroczystości i spacerów rodzinnych – część z nich wykonano we wsi Krogulec lub Jedlicze w bezpośrednim pobliżu linii kolejowej do Kutna; zdjęcia krajobrazów, które również wskazują na wcześniejszą lokalizację pomiędzy wsiami Krogulec i Jedlicze; ostatnią grupę stanowi niewielka ilość zdjęć martwej natury wykonanych w domu dr. Oleszy.

Dar

Darczyńcą był Tomasz Lisicki, którego dziadek był związany ze Zgierzem od wczesnych lat 30. Nazywał się Marian Kobyliński i był głównym inżynierem w elektrowni zgierskiej. Wcześniej pracował w elektrowni w Gdyni. Następnie przeprowadził się do Zgierza, gdzie rozpoczął nową pracę. Wówczas poznał swoją żonę. Zaprzyjaźnił się dr. Oleszą, który był bywalcem zgierskich salonów. Pan Kobyliński również był zapalonym fotoamatorem, a jego wnuk posiada olbrzymią kolekcje fotografii rodzinnych z I. połowy XX w. Wśród nich znajdują się zdjęcia ze Zgierza. Niestety nie wszystkie negatywy Kobylińskiego przetrwały zawieruchy dziejowe w dobrym stanie. Po wojnie zarządzał przez pewien czas elektrownią zgierską, po kilku latach rodzina przeprowadziła się do Łodzi, a w latach 50. do Warszawy. Jego wnuk postanowił przekazać album z negatywami dr. Oleszy do naszego muzeum.