Wyjątkowa podróż przez historię zgierskich bohaterów

7 listopada na placu Jana Pawła II w Zgierzu uroczyście otwarto wystawę „Odnaleziona Niepodległa”. Projekt jest hołdem dla zgierzan, którzy walczyli o niepodległość Polski w latach 1914–1921. Uroczystość zgromadziła licznych mieszkańców, w tym rodziny bohaterów oraz młodzież szkolną. Dzieci wzięli udział w poruszającej akcji „Żywa flaga”. Kilkuset uczniów utworzyło na placu ogromną biało-czerwoną flagę, symbolizującą pamięć i jedność Polaków. Wystawa będzie dostępna do końca grudnia, oferując unikalną okazję do poznania historii Zgierza przez pryzmat losów jego mieszkańców.

Wystawa – zaproszenie do odkrycia historii

„Odnaleziona Niepodległa” to nie tylko ekspozycja fotografii, ale także wzruszająca podróż przez historie ludzi, którzy swoją walką i poświęceniem budowali niepodległą Polskę. Każde zdjęcie, każda historia to cenny zapis, który przypomina, że niepodległość była efektem trudu tysięcy ludzi, także tych mniej znanych. Organizatorzy serdecznie zapraszają do odwiedzenia wystawy na placu Jana Pawła II, dostępnej do końca grudnia 2024 roku, by odkryć opowieści, które inspirowały i wciąż inspirują kolejne pokolenia do budowania silnej, wolnej Polski.

Katalog wystawy – zapis historii i wspomnień

Integralnym elementem projektu jest bogato ilustrowany katalog wystawy. Zawiera on zarówno opisy wystawianych fotografii, jak i wywiady z rodzinami bohaterów. To publikacja, która pozwala czytelnikom na głębsze poznanie tła historycznego oraz osobistych historii zgierzan. Każda opowieść w katalogu przedstawia wyjątkowe życie ludzi, których patriotyzm i determinacja przyczyniły się do odbudowy polskiej państwowości. Katalog dostępny jest zarówno dla odwiedzających wystawę, jak i dla uczniów podczas zajęć edukacyjnych.

Katalog wystawy “Odnaleziona Niepodległa”

Idea projektu

Projekt „Odnaleziona Niepodległa”, dofinansowany ze środków Programu Dotacyjnego „Niepodległa”, realizowanego przez Biuro „Niepodległa”, narodził się z potrzeby zachowania pamięci o lokalnych bohaterach oraz ukazania ich życia w kontekście walki o wolność. Główną inspiracją była niezwykła praca Jerzego Wieczorka – zgierskiego regionalisty. Był to kronikarza i żołnierza Armii Krajowej, który przez lata gromadził dokumenty i fotografie związane z losami mieszkańców Zgierza. Jak wyjaśnia Aleksandra Staniszewska, jedna z koordynatorek projektu: „Jerzy Wieczorek to postać o wielkim znaczeniu dla naszej społeczności. Dzięki niemu zachowały się setki zdjęć i wspomnień, które dziś mogą być wystawiane publicznie. To dzięki jego staraniom możemy dowiedzieć się więcej o takich osobach jak Karol Piątkiewicz. Był to legionista, harcerz i społecznik, który zaszczepił patriotyzm w kolejnych pokoleniach”.

Projekt przypomina o heroizmie nie tylko znanych, ale także mniej popularnych postaci, które współtworzyły historię miasta. Dzięki archiwom Wieczorka wystawa zawiera niepublikowane dotąd zdjęcia przedstawiające zgierskich żołnierzy Legionów Polskich. Na fotografiom można zobaczyć ich na froncie oraz podczas codziennych momentów życia wojskowego.

Przebieg projektu i zaangażowanie mieszkańców

„Odnaleziona Niepodległa” to efekt intensywnej pracy wielu ludzi. Kluczową rolę odegrali lokalni wolontariusze. – Była to młodzież zgierskich szkół, która pod okiem historyków i pedagogów. To uczniowie przeprowadzali wywiady z potomkami bohaterów wystawy. To ich zaangażowanie pozwoliło na zebranie osobistych wspomnień, które nadają projektowi wyjątkową autentyczność i głębię emocjonalną. Zgromadzone historie przedstawiają trudne wybory, poświęcenia i nadzieje, które towarzyszyły pokoleniom walczącym o niepodległość.

Wolontariusze przeszli szkolenia z zakresu historii lokalnej i metod przeprowadzania wywiadów narracyjnych. Ich zadaniem było rejestrowanie opowieści. Dodatkowo mogli pomóc w odkrywaniu rodzinnych tajemnic i kultywowaniu pamięci o lokalnych bohaterach. Stanowiło dla nich lekcję patriotyzmu oraz inspirację do dalszego poznawania historii swojego miasta.

Podziękowania

Z wielkim szacunkiem dziękujemy rodzinom, które podzieliły się swoimi wspomnieniami, pamiątkami i wiedzą. Nasze szczególne podziękowania kierujemy do Państwa:

Wojciecha i Jolanty Bryszewskich,

Barbary, Wojciecha i Anny Gruskosiów oraz Tomasza Wietrzykowskiego,

Grzegorza Macińskiego,

Stanisława Łodwiga oraz Małgorzaty Łodwig-Makowskiej,

Agnieszki Pawiak-Kaczmarek,

Andrzeja Piaskowskiego,

Ireneusza Figurskiego.

Państwa życzliwość i chęć dzielenia się rodzinnymi historiami pozwoliły na odkrycie i utrwalenie wielu wyjątkowych wątków związanych z walką o niepodległość.

Wielkie podziękowania składamy również naszym wolontariuszom – młodym ludziom, którzy z ogromnym zaangażowaniem wsparli realizację projektu, biorąc udział w przygotowaniach oraz przeprowadzaniu wywiadów. Szczególne wyrazy uznania dla:

Oliwii Gałązki,

Aleksandry Garbolińskiej,

Barbary Hara-Karlickiej,

Piotra Jabłońskiego,

Darii Jóźwiak,

Gabriela Kulasy,

Julii Słomki,

Gabrieli Smulczyk,

Igi Strzeleckiej.

To dzięki Waszej pracy mogliśmy wzbogacić wystawę o nowe spojrzenia na naszą lokalną historię.

Działania edukacyjne — historia w szkołach

Ważnym aspektem „Odnalezionej Niepodległej” są działania edukacyjne skierowane do młodzieży. Zgierskie szkoły włączono do projektu przez organizację warsztatów, których celem jest przybliżenie uczniom lokalnej historii i ukazanie, że patriotyzm można realizować na różne sposoby. W trakcie warsztatów młodzież ma okazję poznać biografie żołnierzy niepodległości, a interaktywne gry pomagają zapamiętać kluczowe wydarzenia oraz postacie.

Pracownicy Muzeum Miasta Zgierza przygotowali specjalne gry edukacyjne, które angażują uczniów w odkrywanie historii miasta i pozwalają na lepsze zrozumienie wyzwań, przed którymi stali bohaterowie. Dzięki tym działaniom, młodzież Zgierza może nie tylko poznać przeszłość swojego miasta, ale także poczuć dumę z lokalnych tradycji patriotycznych.