Zgierska Noc Muzeów 2024

Tegoroczna Zgierska Noc Muzeów przeniesie Cię w fascynujący świat zgierskiej architektury, gdzie każdy detal kryje w sobie historię i tajemnicę. Podążaj z nami szlakiem misternie zdobionych elewacji, monumentalnych fasad i unikatowych elementów architektonicznych, niewidocznych często na pierwszy rzut oka!

W tym roku:

Nowa wystawa w Muzeum Miasta Zgierza!

Spacer "Szlakiem zgierskiego detalu"

Zwiedzanie zgierskich zabytków:

Muzeum Miasta Zgierza

Głównym organizatorem Zgierskiej Nocy Muzeów jest oczywiście Muzeum Miasta Zgierza. Historia zgierskiej placówki sięga roku 1978, kiedy to Naczelnik Miasta wydał zarządzenie o utworzeniu Muzeum Miasta Zgierza. Na siedzibę wybrano tak zwany „Dom pod lwami”, czyli budynek przy ulicy gen. J.H. Dąbrowskiego 21. Obiekt ten został wybudowany w 1828 roku i pełnił funkcję mieszkalną, produkcyjną oraz handlową.

Dziś Muzeum Miasta Zgierza to ponad 7000 obiektów związanych z miastem i regionem. Najstarsze muzealia z naszych zbiorów pochodzą z X wieku przed naszą erą i świadczą o zamieszkiwaniu tych terenów przez ludność kultury łużyckiej. Zbiory Muzeum zgromadzone są w pięciu działach: historycznym, archeologicznym, sztuki, a także etnografii i kultur miejskich.

Stary Młyn

Zrewitalizowana konstrukcja starego młyna motorowego. Ceglany budynek powstał niedługo po I wojnie światowej i funkcjonował aż do lat 90. XX wieku. To tu mieszkańcy zaopatrywali się w mąkę na chleb lub też przychodzili zmielić ziarno. Obecnie znajduje się tu siedziba Miejskiego Ośrodka Kultury. Wewnątrz budynku znaleźć można m.in.: specjalistyczne pracownie, galerię sztuki, przestrzeń gastronomiczną oraz wielofunkcyjnę salę widowiskową.

Park Kulturowy Miasto Tkaczy

Kompleks powstały w 2003 roku celem ochrony unikatowego w skali Europy układu urbanistycznego Zgierza z lat 20. XIX wieku. Na terenie Parku zachowało się około 30 domów tkaczy, które w trzeciej dekadzie XIX stulecia wybudowane zostały dla przybyłych do miasta sukienników. W Parku Kulturowym Miasto Tkaczy można zapoznać się z techniką produkcji sukna i przeniesieść się w czasie do XIX wiecznego salonu domu rękodzielniczego w stylu Biedermeier postrzygacza sukna Mikołaja Hermansa. W drugiej części zaprezentowano proces rewitalizacji Parku Kulturowego Miasto Tkaczy. Odwiedzający mogą się zapoznać: z zasadami translokacji drewnianych domów tkaczy, sposobem kształtowania krajobrazu kulturowego dawnej osady tkackiej, wpływem odnowy krajobrazu na rozwój gospodarczy i społeczny rewitalizowanej dzielnicy.

Centrum Konserwacji Drewna

Dom powstał w 1865 roku dla mistrza stolarskiego Juliusza Berendta, według projektu budowniczego powiatu łęczyckiego — Jana Karola Mertschinga. Budynek odpowiada ogólnemu schematowi domów tkaczy z I połowy XIX w. Na tle domów drewnianych wcześniejszego okresu wyróżnia go umieszczenie sieni przelotowej poza osią symetrii, dekoracje snycerskie w stylu neorokokowym oraz nietypowe połączenia narożników ścian zewnętrznych. Budynek poddano rewitalizacji w latach 2009 – 2010. Pierwszym właścicielem placu przy dawnej ulicy Szczęśliwej 107 był sukiennik Jan Jensch. W 1826 roku złożył on deklarację na budowę domu, jednakże z bliżej nieznanych powodów budynek nie powstał. W 1865 roku deklarację na budowę złożył Gottlieb Hentchel. Odstąpił on jednak to prawo Juliuszowi Berendtowi. W trakcie procesu rewitalizacji, ze względu na bardzo zły stan techniczny, budynek został całkowicie rozebrany, a następnie złożony na nowo.

Miejsko-Powiatowa Biblioteka Publiczna

Jeden z najpiękniejszych budynków ze złotej ery Zgierza. Klasycystyczna forma przywodzi na myśl polski dwór szlachecki kojarzący się z sielskością wsi. Symetryczny plan budynku o osiowym układzie podkreślają dwie kolumny ujmujące facjatkę. Budynek przeszedł gruntowny remont i obecnie cieszy oczy pełnią blasku. Historia Zgierskiej Książnicy sięga 1913 roku, kiedy Towarzystwo Szerzenia Wiedzy powołało do istnienia Bibliotekę Miejską. Na patrona wybrano Bolesława Prusa, który zmarł w 1912 roku. Do obecnej siedziby Biblioteka przeniosła się dopiero w 1972 roku.

Urząd Miasta Zgierza

W latach 1824 – 1827, w części rynku przylegającej do kościoła, wybudowano ratusz o formie typowej dla siedzib władz miejskich projektowanych przez Hilarego Szpilowskiego w województwie mazowieckim. W 1827 roku na wieży ratusza umieszczono zegar wykonany w Warszawie przez Gaspara Kruczkowskiego. Do budynku od strony zachodniej przylegały jatki piekarniczo-rzeźnicze. W 1846 r. rozpoczęto budowę nowego, piętrowego ratusza. Jedenastoosiowy budynek wybudowano za 11 311,82 rubli. Ratusz zamykał oś urbanistyczną ówczesnego Zgierza — ulicę Długą. Budynek ten dotrwał bez większych zmian do roku 1939. W czasie okupacji hitlerowskiej obiekt został pozbawiony historycznej, reprezentacyjnej formy. Dobudowano wówczas dwa skrzydła oraz zmieniono kształt dachów. Dobudowano też balkon pod zegarem i podtrzymujące go filary. Trzy dni po wejściu Armii Czerwonej ratusz spłonął, najprawdopodobniej wskutek podpalenia. Odbudowano go w 1948 roku, a w latach 60. XX w. dokonano kolejnej przebudowy. Nadaną wówczas formę architektoniczną ratusz ma do dziś.

Miejski Zakład Kąpielowy

Budowę Łaźni Miejskiej rozpoczęto 15 maja 1927 roku, a ukończono 1 lutego 1929 roku. Miasto zaciągnęło kredyt, przeznaczony na inwestycje komunalne w amerykańskim Towarzystwie Bankowym „Ulen” i pod jego nadzorem wybudowało obiekt. Budynek zaprojektowali architekci Władysław Horodecki oraz Feliks Michalski. Jak na owe czasy był to obiekt na wskroś nowoczesny i wielofunkcyjny. W budynku mieściła się druga w Polsce kryta pływalnia, która działa do dziś. Znajdowało się tu 16 wanien, łaźnia parowa — rosyjska, łaźnia sucha — rzymska, gabinety do masażu, 11 kabin natryskowych, sala natryskowa dla dzieci, urządzenia do kąpieli słonecznych oraz pralnia.

Park Miejski im. Tadeusza Kościuszki

Ogród Publiczny Spacerowy w Zgierzu powstał w 1826 roku. Prace regulacyjne przy parku prowadził ogrodnik Jan Orzechowski. Pierwotnie Ogród Publiczny Spacerowy podzielony był na dwie części: spacerową oraz widokową. Część spacerowa, znajdująca się między ulicami Łęczycką i Piątkowską, ukształtowana była na wzór francuskich ogrodów z klombami i szpalerami. W 1827 roku w części „francuskiej” wybudowano altanę z kopułą wspartą na kolumnach. Część widokowa parku, wzorowana na ogrodach angielskich, zajmowała powierzchnię od ulicy Piątkowskiej do stawu. Park obsadzono krzewami ozdobnymi i owocowymi oraz drzewami. Publiczny Ogród Spacerowy otoczony był barierami z bramami, które pomalowane były na tzw. kolor narodowy (biało-czerwony), a także na zielony i stalowy.

Urząd Stanu Cywilnego

Pałac rodziny Pniewskich. Ksawery Pniewski spowinowacony był z rodziną Zachertów. Jego ojciec Edward Pniewski poślubił Marię Zachert – córkę Jana Fryderyka Zacherta. Pałac budowano w latach 1903-1905. Ksawery Pniewski miał obok farbiarnię. Sytuowanie rezydencji mieszkalnej w pobliżu swoich fabryk było typowe dla bogatych fabrykantów początku XX wieku – tworzył się wówczas zespół przemysłowo-rezydencjonalny. Całe założenie otaczał park. Murowany pałac wzniesiono na planie prostokąta, który swoją formą nawiązuje do renesansowych włoskich budowli i klasycystycznych rozwiązań. Niestety nie zachowało się oryginalne wyposażenie pałacu. Urząd Stanu Cywilnego ma w pałacu swoją siedzibę od lat 70. XX wieku.

Kościół Farny pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej

Na miejscu, w którym dziś znajduje się świątynia św. Katarzyny, od XIII wieku istniał budynek kościelny. Jednak dzisiejszy gmach kościoła farnego zaczęto budować dopiero w roku 1910. Miał on zastąpić budowlę z 1825 roku, którą polecił wybudować ks. proboszcz J. Goldtmann. Kościół św. Katarzyny, który dziś uzupełnia tkankę miejską Zgierza, jest już czwartą budową sakralną na tym wzgórzu.